Fit dankzij je paard

‘Zo hebben ruiters gemiddeld een goede balans, coördinatie en lichaamsbewustzijn. Dat laatste betekent dat je je lichaam kunt aansturen en weet wat je lichaam aan het doen is. Daardoor merk je het sneller als je niet in balans bent. Balans en coördinatie nemen vanaf een bepaalde leeftijd af. Daarom is het heel goed om te blijven rijden op hogere leeftijd.’

Krijg je een goede conditie van paardrijden?

Nicoline: ‘Het is geen intensieve sport, maar tegelijkertijd is een gemiddelde training wel een redelijke cardiofitnessworkout. Anders gezegd: paardrijden geeft een verhoogde hartslag. De gemiddelde ruiter heeft een redelijke conditie. Dan bedoel ik ruiters die bijna iedere dag paardrijden. Met één keer per week kom je uiteraard niet zo ver.’

Is paardrijden goed voor je rug?

Volgens Nicoline kan dat zeker het geval zijn als je op de juiste manier rijdt. ‘Het begint altijd met technisch goed rijden, met een correcte houding en zit. Dat wil zeggen dat een ruiter de rugspieren voldoende ontspant en de buikspieren genoeg aanspant om de bewegingen van het paard te kunnen volgen en daardoor goed te kunnen zitten. Als aan die voorwaarden is voldaan, is paardrijden heel positief voor de mobiliteit van de rug. Die wordt op een niet belastende manier in verschillende richtingen bewogen.’

Goed zitten, hoe leer je dat?

Nicoline: ‘Een juiste zit kun je ontwikkelen, maar het is hard werken en je moet het zelf opzoeken en regelen. Een aantal hulpmiddelen helpt. Door een analyse met de flexchair krijg je meer inzicht in je zit. De flexchair is een beweeglijk krukje dat registreert hoe je zit en beweegt. Zit je recht? Gebruik je je spieren aan beide kanten gelijk? Daarna kun je nog gerichter aan de slag met zitlessen, bij voorkeur aan de longe. Iedereen zegt dat een goede zit zo belangrijk is, maar ik ken weinig mensen die daar echt tijd en geld in steken, bijvoorbeeld door wekelijks zitles te nemen.’

Stel, je hebt pijn in je rug. Is het dan verstandig om door te gaan met rijden?

‘In principe wel, omdat het rijden je rug losmaakt. De pijn moet natuurlijk niet zo erg zijn dat je niet meer kunt ontspannen. Een andere belangrijke voorwaarde is dat de pijn niet uitstraalt naar één of beide benen. Als dat het geval is, kun je er beter eerst naar laten kijken door een arts.’

Heeft paardrijden nog meer voordelen?

‘Je ontwikkelt je lichaam aan twee kanten hetzelfde. Als ruiter krijg je een mooie rechte houding. Het is wel goed om naast het paardrijden een andere sport te doen. Dan kun je de spieren die je nodig hebt bij het paardrijden extra trainen, bijvoorbeeld alle core-spieren. Je kunt ook de spieren die je niet gebruikt met het paardrijden aan het werk zetten.’

Welke sporten zijn dat?

Nicoline: ‘Ik kom dan toch uit bij fitness. Met krachttraining kun je op systematische wijze al je spieren trainen, ook de spieren die niet of minder aan bod komen tijdens het rijden. De cardiotraining die je in de sportschool ook kunt doen, zoals fietsen, hardlopen of de crosstrainer, maakt je workout compleet. Ook regelmatig een les pilates is erg goed, omdat de bewegingen die daarbij horen heel symmetrisch zijn, gericht op het versterken van je core. Ruiterfitness is ideaal, omdat je oefeningen dan echt afgestemd zijn op wat je nodig hebt voor het paardrijden: een sterke core, balans en souplesse. Scheef belastende sporten, zoals tennis en hockey, zijn niet zo handig om te doen naast paardrijden. Als rechtshandige ontwikkel je je rechterarm meer dan de linker en daardoor is het lastiger om gelijke hulpen te geven.’

Heeft paardrijden ook nadelen? Ik heb weleens gehoord dat bevallen lastiger is voor amazones?

Volgens Janneke van Kooten-Hendriks, fysiotherapeut en als instructeur verbonden aan Rider & Spine en moeder van twee kinderen, is dat toch echt een fabeltje. ‘Goed getrainde ruiters hebben inderdaad sterke bekkenbodemspieren, maar als ze echt juist getraind zijn, kunnen ze die spieren ook gebruiken en ontspannen. En dan is bevallen niet lastiger dan gemiddeld. Ik spreek uit eigen ervaring. Ik reed vijf tot zes paarden per dag en heb twee prima bevallingen gehad.’

En hoe zit het met bekkeninstabiliteit? Heb je daar meer kans op?

Ook dat is niet het geval, aldus Janneke. ‘Paardrijden is een goede training voor je buik-, rug- en bekkenspieren. Je core stabilty wordt er alleen maar beter door en dat is precies wat je nodig hebt in de strijd tegen bekkeninstabiliteit. Dat wil niet zeggen dat je snel weer kunt rijden als je last hebt van bekkeninstabiliteit. Het is afhankelijk van de mate waarin je het hebt. Als je veel last hebt, komt het niet in je op om op een paard te gaan zitten. En bij lichte instabiliteit kun je waarschijnlijk wel rijden. Paardrijden is in veel gevallen beter voor je bekkenbodem dan hardlopen. Maar overhaast niks en luister goed naar je lichaam. Dat is het belangrijkste.’

Spierballen kweken

En wat dacht je van alle klusjes rondom het paard? Stallen mesten, gangen vegen, spullen sjouwen, het is puur spierballen kweken. Om nog maar te zwijgen van alle kilometers die je aflegt door even je paard in de wei te zetten of omdat je nog iets vergeten bent aan de andere kant van de stal. Zet je stappenteller maar eens tijdens een dagje paarden! Bovendien ben je veel in de buitenlucht. Je longen zijn je dankbaar voor de frisse neus en een flinke dosis vitamine D geeft meer energie.

Foto: arnd.nl