Leren paardrijden: De verzameling

Als je zover bent dat je je paard kunt rijden in het horizontale evenwicht, dan ben je klaar om een stapje verder te gaan richting de verzameling. Eerst leggen we uit wat het natuurlijk en horizontaal evenwicht inhoudt.

Natuurlijk en horizontaal evenwicht
Van nature loopt een paard op de voorhand. Zijn gewicht rust voor 3/5 deel op de voorhand en 2/5 deel op de achterhand. Als wij op hem gaan zitten, komt ons gewicht er op de voorhand bij. In de dressuur streven we ernaar om de achterhand van een paard meer gewicht te laten dragen. Hij is dan beter in staat ons te dragen. Als ruiter ga je daarom proberen het gewicht over de vier benen te verdelen. Dit noemen we een horizontaal evenwicht. Dit doe je door hem te activeren om zijn achterhand meer onder zijn lichaam te brengen en dit van voren op te vangen. De achterhand is de motor van het paard.

 Skala der Ausbildung

Een paard kan in het natuurlijk evenwicht tot een bepaald niveau worden afgericht. Dit komt omdat hij daarin teveel gewicht op de voorhand heeft om te komen tot verdere verzameling. Daarom proberen we in de loop van de africhting een paard zo te rijden, dat de achterhand steeds meer gewicht overneemt van de voorhand.

Verzameling
Als je zover bent dat je je paard kunt rijden in het horizontale evenwicht, dan ben je klaar om een stapje verder te gaan richting de verzameling. Als een paard met zijn achterhand meer ondertreedt en dus meer gewicht draagt, wordt hij aan de voorkant lichter. Dit noemen we oprichting. Doordat hij meer gewicht op de achterhand gaat dragen, wordt de hoek in het achterbeen kleiner. Het achterbeen wordt actiever, de paslengte kleiner en meer verheven. Verzameling is het gevolg van de juiste manier van rijden. De energie die je opwekt met je benen, wordt vriendelijk opgevangen door je handen. Het evenwicht verplaatst zich naar achteren. De verbinding die je hebt met je paard voelt prettig, hoewel er wel sprake kan zijn van een bepaalde druk. Je zit fijner, doordat de rug meer opwaarts welft. Je paard reageert nog sneller op je hulpen, wordt beter bestuurbaar en heeft gelijke druk op twee teugels. Hij loopt met meer afdruk. Het geeft een fijn gevoel van harmonie en lichtheid. Het is wel belangrijk dat je pas begint met werken aan verzameling als je paard hier ook echt klaar voor is. Dit betekent dat je je in het begin vooral focust op takt, ontspanning, aanleuning, impuls, en rechtgerichtheid. Verzameling volgt dan bijna vanzelf.

Heb je hulp nodig bij het rijden van de verzameling? Vraag dan je instructeur om je te helpen.

Hoe zie je dat een paard goed gereden wordt?

• Het paard toont de juiste takt en regelmaat in de gangen
• paard is ontspannen, los en ontvankelijk (dürchlässig) voor de hulpen
• Er is aanleuning en het paard is nageeflijk
• Het paard vertoont voldoende impuls
• Het paard is rechtgericht
• Het paard treedt met de achterhand voldoende onder de massa. (afhankelijk van de graad van africhting en het gevraagde niveau)
• Paard en ruiter begrijpen elkaar, er is harmonie

 
Correcte houding

Een paard dat niet op de juiste manier wordt gereden, loopt:

• met het hoofd achter de loodlijn
• te diep, de nek is niet het hoogste punt
• niet nageeflijk
• tegen de hand
• te kort in de hals
• achter de teugel
• onregelmatig in de beweging
• te weinig actief
• niet met de correcte stelling en/of buiging
• op de voorhand
• zonder harmonie, paard en ruiter begrijpen elkaar niet

Eerder verschenen in deze reeks Leren Paardrijden:

De Zit
De Hulpen
Het correct rijden van wendingen
Aanleuning en nageeflijkheid
Activiteit en impuls
De stap
Doorzitten
Beugels op maat maken
Regels in de rijbaan
De Middendraf
Wijken voor het been

Meer weten?
In het boek 'Leer Paardrijden met Plezier', dat onderdeel is van de KNHS Ruiteropleiding Brons, vertellen we je alles over leren paardrijden. De KNHS Ruiteropleiding bestaat uit drie fasen (brons, zilver en goud) en leidt op van eerste paardrijles tot en met het hoogst haalbare niveau. De ruiteropleiding wordt aangeboden op FNRS-maneges. De dichtstbijzijnde manege bij jou in de buurt vind je hier. Heb je een eigen paard vraag dan je instructeur om je te helpen de theorie om te zetten in de praktijk. 

Meer informatie KNHS Ruiteropleiding.

Overname tekst- en beeldmateriaal niet toegestaan