Leren paardrijden: Het evenwicht van het paard

Als je begint te werken aan de rechtgerichtheid van je paard, zul je ook merken dat hij een beter evenwicht krijgt. Dit is heel belangrijk voor de verdere ontwikkeling van jouw paard. Het correct scholen van een (dressuur)paard heeft meerdere evenwichtsveranderingen in het lichaam van het paard tot gevolg. Een paard kan in het natuurlijk evenwicht maar tot een bepaald rijkunstig niveau afgericht worden, omdat hij in natuurlijk evenwicht te veel gewicht op de voorhand heeft voor verdere verzameling. Daarom probeer je in de loop van de africhting het paard zo te bewerken dat zijn achterhand steeds meer gewicht overneemt van de voorhand. Is het paard gevorderd tot het horizontale evenwicht, kunnen we een begin maken met het scholen in de zwaardere dressuur.

We onderscheiden de volgende soorten evenwicht:

1. Het natuurlijk evenwicht

In het natuurlijk evenwicht rust 3/5 deel van het gewicht van een paard op de voorbenen en 2/5 deel op de achterbenen.

2. Het natuurlijk evenwicht onder de ruiter

In het natuurlijk evenwicht onder de ruiter komt nog meer gewicht op de voorhand te rusten, omdat de ruiter meer in de richting van de voorhand dan van de achterhand zit. Het paard heeft dit ruitergewicht al voor een deel opgevangen met het onderbrengen van de achterhand. Hierdoor is het oorspronkelijk natuurlijk evenwicht weer bereikt, maar nu met ruiter.

3. Het horizontaal evenwicht

In het horizontaal evenwicht is het gewicht gelijk verdeeld over voor- en achterhand.

4. Het evenwicht op de achterhand

In het evenwicht op de achterhand rust het meeste gewicht op de achterhand van het paard.

5. Het verticale evenwicht

Met het verticale evenwicht van het paard wordt het evenwicht in zijdelingse richting bedoeld.

Het verticale evenwicht

 ‘Hoe voel je dat een paard van een natuurlijk evenwicht naar een horizontaal evenwicht gaat?’

• De verbinding voelt beter aan, elastischer en levendiger, dus niet alleen lichter.
• Je kunt fijner zitten, wordt meegenomen in de beweging als gevolg van de rugwelving van het paard.
• Het paard geeft het gevoel te rijzen in de schoft, brengt de hals vanuit de schoft op lengte.
• De gehoorzaamheid aan de hulpen wordt beter. Het paard wordt scherper aan het been, beter bestuurbaar en komt beter aan twee teugels.
• Het paard wordt losser in z`n lijf en gaat harmonieuzer bewegen.
• De takt, regelmaat en afdruk worden beter bevestigd.

Welke problemen kun je tegenkomen als je probeert de achterhand meer gewicht over te laten nemen van de voorhand?

• Niet voorwaarts willen
• Tegen het been komen
• Sterk worden aan de voorkant
• Op de voorhand gaan lopen
• Op één teugel gaan (scheef gaan lopen)
• Vluchten

Hoe kun je met deze problemen omgaan, wat is de rode draad?

• Over de rug en recht aan twee teugels voorwaarts rijden.
• Aan de hulpen stellen.
• Aanleuning herstellen in samenspel met nageeflijkheid.
• Eerst naar de ontspanning en dan weer aanspannen.
• Een werkbare situatie maken aan de voorkant (smakelijke mond).
• Spiertechnisch zo vormen dat het paard in staat is gewicht over te nemen op de achterhand. Dus geleidelijke trainingsopbouw!

Wanneer de aanleuning aan de voorkant niet voldoende bevestigd is, komen er problemen als je de druk aan de achterkant opvoert. Er moet dus achter niet meer druk worden opgebouwd, dan dat paard en ruiter aan de voorkant kunnen verwerken.

Heb je nog vragen over het evenwicht van het paard of heb je hier hulp bij nodig? Vraag dan je instructeur om je te helpen. 

Eerder verschenen in deze reeks Leren Paardrijden:
Op- en afstijgen
Beugels op maat maken
De Zit
De stap
De draf
De galop   
De Hulpen
Gewichtshulp
Beenhulpen
Regels in de rijbaan
Het correct rijden van wendingen
Sturen
Buiging en stelling
Halsstrekken   
Ontspanningsoefeningen
Activiteit en impuls
Tempowisselingen       
Overgangen rijden       
De Middendraf
Doorzitten
Voltes rijden
Halthouden en groeten
Aanleuning en nageeflijkheid
Wijken voor het been  
Hoofd- Halshouding     
Rechtrichten
De verzameling

Meer weten?
In het boek 'Leer Paardrijden met Plezier', dat onderdeel is van de KNHS Ruiteropleiding Brons, vertellen we je alles over leren paardrijden. De KNHS Ruiteropleiding bestaat uit drie fasen (brons, zilver en goud) en leidt op van eerste paardrijles tot en met het hoogst haalbare niveau. De ruiteropleiding wordt aangeboden op FNRS-maneges. De dichtstbijzijnde manege bij jou in de buurt vind je hier. Heb je een eigen paard vraag dan je instructeur om je te helpen de theorie om te zetten in de praktijk. 

Meer informatie KNHS Ruiteropleiding.

Overname tekst- en beeldmateriaal niet toegestaan