Leren paardrijden: Wijken voor het been

Wijken voor het been
In de proeven t/m F12 leerde je de hulpen voor het wijken voor het been. In die proeven werd je beoordeeld op het correct geven van de hulpen en de reactie van het paard daarop. Het was niet zo erg als het paard niet aan de teugel bleef lopen. Op het niveau L1 vragen we opnieuw het wijken voor het been. Nu is het de bedoeling dat je paard de gehele proef nageeflijk blijft, dus ook tijdens het wijken. Bij het wijken wordt een eenzijdige kuithulp gegeven en verplaatst het paard zich in voorwaarts-zijwaartse richting, waarbij hij licht gesteld is, tegengesteld aan de bewegingsrichting. De voorhand gaat hierbij in geringe mate aan de achterhand vooraf. De oefening kan zowel in stap als in draf gereden worden in een vroeg stadium van de africhting. Het wijken voor het been is in eerste instantie een gehoorzaamheidsoefening als voorbereiding op de zijgangen.

Vooral voor erg ‘stijve’ paarden is wijken tevens een nuttige oefening omdat het de spieren losmaakt. Ook leer je als ruiter verschillende hulpen tegelijkertijd te geven, waardoor je rijkunstig gevoel verbeterd wordt. Verder blijft de gymnastische werking van deze oefening beperkt. Het wijken vindt plaats in een natuurlijk evenwicht (op de voorhand) en hoort niet tot de zijgangen. Hoe schuin de lijn is die je rijdt, mag je zelf weten. Mits de uitvoering maar rijkunstig correct blijft. Dus de plek waar je weer rechtuit gaat na vijf meter wijken, maakt niet uit voor het cijfer.

Wijken voor het been, hoe doe je dat?
Bij deze oefening vraagt je instructeur je om af te wenden bij A of C en na enkele passen je paard te laten wijken voor je rechter- of linkerbeen. Als je gaat wijken voor de kuit voor het linkerbeen dan leg je je linkerbeen iets achter de singel, houd je been wel lang, dus trek je been niet op. Rijd een correcte wending vanaf de korte zijde en rijd dan eerst nog een klein stukje rechtuit. Je paard hoort opzij te gaan voor je been, waarbij hij zijn benen voor elkaar langs kruist. Niet blijven duwen met je been, dan krijg je ongelijke passen en ga je zelf scheef zitten. Het is meer de positie van je been die hem opzij laat gaan dan de kracht van je hulp. Het is de bedoeling dat het paard parallel aan de hoefslag voorwaarts en zijwaarts beweegt. Loopt je paard scheef weg richting de hoefslag vang hem dan op met je buitenteugel en buitenbeen.

Wijken voor de kuit in 6 stappen:

1. Je begint met het geven van een ophouding op twee teugels om je paard attent te maken.
2. Je vraagt met je binnenhand en je binnenbeen lichte stelling en onderhoudt de nageeflijkheid.
3. Met je buitenhand controleer je het tempo en begrens je de schouder van je paard.
4. Jouw binnenbeen drijft voor- en zijwaarts en ligt iets naar achteren.
5. Met het buitenbeen zorg je ervoor dat je paard niet teveel wijkt en drijf je voorwaarts.
6. Het is belangrijk dat je hierbij rechtop blijft zitten en in de rijrichting kijkt.

Aanleren
Je kunt je paard wijken voor het been aanleren in stap of in draf op de kleine volte. Daarbij maak je gebruik van de natuurlijke neiging van het paard om zijn achterhand uit te zwaaien. Hierbij open je de volte in voorwaarts zijwaartse richting en duw je je paard met je binnenbeen naar buiten. Als je paard dit snapt kun je verdergaan met het sluiten van de volte in voorwaarts- zijwaartse richting.

 Beoordelingsfactoren bij het correct wijken:

• Wordt het wijken goed ingeleid?
• Loopt het paard in de juiste stelling en aanleuning?
• Gaat hij voldoende voorwaarts/zijwaarts?
• Gaat het paard parallel aan de hoefslag?
• Blijven impuls en regelmaat gelijk?
• Verandert de houding van de ruiter niet?

 Onjuistheden bij het wijken:

• Het paard loopt zijwaarts over de buitenschouder.
• Het paard heeft te veel stelling.
• Er is impulsverlies.
• Het paard heeft de verkeerde stelling.
• Het paard gaat te weinig zijwaarts.
• Het paard gaat zijwaarts met de achterhand voor.
• Het paard is onregelmatig.
• Het paard kantelt het hoofd.
• Het paard is tegen de hand.
• De ruiter zit scheef.

Wegvallen over de buitenschouder
Als je paard de neiging heeft om over zijn buitenschouder te vallen bij het wijken dan moet je dit met je buitenteugel tegenhouden. Houd zijn hoofd en hals zo recht mogelijk. Trek niet aan je binnenteugel als je paard niet goed opzij wil. Dat helpt niet want hij zal hierdoor alleen zijn hoofd opzij doen en over zijn buitenschouder vallen. Werk aan een betere reactie op je beenhulpen. Rijd eerst een stukje rechtuit en begin dan met een paar pasjes wijken. Rijd daarna weer rechtuit en laat hem nogmaals een paar pasjes wijken. Wanneer dit goed gaat kun je de stukjes wijken verder uitbouwen. Blijf zelf recht en ontspannen zitten. Vergeet vooral niet om adem te blijven halen!

Heb je hulp nodig bij het wijken? Vraag dan je instructeur om je te helpen.

Eerder verschenen in deze reeks Leren Paardrijden:

De Zit
De Hulpen
Het correct rijden van wendingen
Aanleuning en nageeflijkheid
Activiteit en impuls
De stap
Doorzitten
Beugels op maat maken
Regels in de rijbaan
De Middendraf

Meer weten?
In het boek 'Leer Paardrijden met Plezier', dat onderdeel is van de KNHS Ruiteropleiding Brons, vertellen we je alles over leren paardrijden. De KNHS Ruiteropleiding bestaat uit drie fasen (brons, zilver en goud) en leidt op van eerste paardrijles tot en met het hoogst haalbare niveau. De ruiteropleiding wordt aangeboden op FNRS-maneges. De dichtstbijzijnde manege bij jou in de buurt vind je hier. Heb je een eigen paard vraag dan je instructeur om je te helpen de theorie om te zetten in de praktijk. 

Meer informatie KNHS Ruiteropleiding.

Overname tekst- en beeldmateriaal niet toegestaan

Foto: www.imadia.nl