Harmonie als basis van afsluitend Dressuurseminar op KNHS Congresweek

Bij het Trainersseminar Dressuur werden deze keer interviews afgewisseld met praktische training. De eerste interviews waren met amazone, trainster en oud-bondscoach van de jeugd Tineke Bartels, met oud-medaillewinnares Hélène Aubert, met oud-bondscoach Henk van Bergen en met oud-Olympiër en trainster Coby van Baalen die met haar leerlingen voor veel internationale medailles heeft gezorgd. De overheersende vraag al aan het begin was natuurlijk meteen: is de Nederlandse dressuur op de verkeerde weg, nu in alle leeftijdsgroepen zonder medailles? Wat moet er veranderen? Coby van Baalen greep terug op vroeger en zei: “Vroeger kon je Levade-kampioen worden in de Z2 als je twee correcte wissels sprong. Nu zijn de oefeningen het probleem niet meer. En de paarden ook niet, die worden beter en beter…” “Niet alleen Europese landen, maar de hele wereld is ons aan het inhalen”, zei Tineke Bartels veelbetekenend. Ze is recent terug als trainster van de Asian Games. Ze had één tip: “Houd vol met jong en oud, er is niets mooiers dan paardensport!” Dat werd bevestigd door Henk van Bergen: “In goede en slechte tijden, in de flow of niet, houd je vast aan de correcte basis. Alleen dan kom je verder.” En hij kan het weten, zijn Olympische trainers-ervaring reikt tot voor 1972…

De correcte basis werd in de praktijk meteen gedemonstreerd door vertrekkend pony-bondscoach Imke Schellekens-Bartels met ponyruiters Esmae Niessen en Levi Heusinkveld. Het ging hier over het eerste onderdeel van het scala van de dressuur, takt en ontspanning. Imke’s trainersboodschap was: ga vooral in op de persoon en de leeftijd. “Het frisse van de jonge jeugd met hun onbevangen spontane doen, is heerlijk om mee door te gaan. Harmonie is er zeker bij de jeugd! Het mankeert soms misschien aan de afwerking per onderdeel. Let wel: iedereen om ons heen verbetert ook. Een half puntje meer scoren per onderdeel, brengt al een medaille…” Imke Schellekens demonstreerde ook het werk met de volgende leeftijdsgroep, de ‘children’ met Feline Niessen en Sophie van der Steen. Het was aan Monique Peutz, bondscoach van de junioren, YR en ruiters U25 om haar visie bij die groep te laten zien. Haar samengevatte tip voor de junioren/Z2-niveau, gedemonstreerd door Anniek van Dulst en Yasmin Westerink: “De takt en het ritme met het horizontale evenwicht is prima voor elkaar bij onze junioren, maar ook dan kun je ineens te maken hebben met pech in de ring en spanning. Dat gebeurde dit jaar. Erg jammer, maar dan nog is er maar één boodschap: terug naar de basis. Probeer die steeds te herstellen. Dat is het enige wat telt.”

Paard beste instructeur
Imke Schellekens-Bartels gaat dus stoppen met het coachen van de pony’s. Zij wil haar eigen ruiterloopbaan weer een boost geven en kon met een jonge Jazz in het zadel heel goed demonstreren en vertellen wat haar eigen fouten zijn: “Ik rem graag in het zadel. Het is mijn uitdaging om dat niet te doen.” Met zitcoach Roos Dyson liet Schellekens zien dat de springveerwerking van haar eigen gewichten enorm effect hebben op het verende gebruik van de gewrichten van haar paard. “Door functioneel te zitten, op het midden van je zitbeenknobbels en daarbij niet naar voren of naar achteren te hellen, met gebruik van je diepe buikspieren, wordt je paard mooier en beter in de beweging. Je paard is jouw beste instructeur! Dat is mijn gouden tip!”.

Topsport
De paneldiscussie na de pauze bracht nog meer wijsheden naar boven. Het forum bestond uit ruiter/trainer/fokker Leunus van Lieren, jurylid en nu bondscoach van Spanje Francis Verbeek, oud-bondscoach Henk van Bergen, TeamNL-ruiter Hans Peter Minderhoud, voorzitter van de ORUN Maria Henneman, bondscoach Patrick van der Meer en succesvol gouden medaillewinnaar bij de jeugd Marten Luiten. Hans Peter Minderhoud sprak een waar woord: “Ik was onder de indruk van Carl Hester en Charlotte Dujardin op het EK dressuur in Riesenbeck. Zij laten ontspanning en harmonie zien in de ring, maar hun rijden was voor mij ook topsport: zij vragen ook nèt iets meer. En zo hoort dat voor mij ook te zijn. Topsport is balanceren op de grenzen van de mogelijkheden.” Hij kreeg een applaus! ORUN-voorzitter Maria Henneman benadrukte dat de top in verbinding moet blijven met de basis, anders worden regels en doorstroming wel erg lastig en onduidelijk. Ook stelde ze dat zij in haar KNHS-bestuurs-tijd altijd voorstander is geweest van het vrijgeven van het rijden met stang en trens. En zo gebeurde het nationaal: de KNHS heeft de verplichting sinds 2010 losgelaten.

Weg richting GP
Quinty Vossers en Thalia Rockx demonstreerden met Monique Peutz en Alex van Silfhout de weg naar meer verzameling in de U25 richting GP senioren. “Het allerbelangrijkste”, benadrukte oud-bondscoach en vader van Thalia, Johan Rockx: “is dat ruiters zèlf moeten willen, zèlf hulp vragen en plezier hebben in het rijden en continu nadenken over dat rijden.” Tot slot kwamen als waardevol toetje nog GP-ruiters Devenda Dijkstra, Thamar Zweistra (net terug van de wereldbekerwedstrijd in Lyon!), Marlies van Baalen, Marieke van der Putten en Dinja van Liere hun kunnen vertonen. Marlies reed met ‘powerhouse’ Habibi, Thamar had een 7-jarig talent bij zich, Hexagon’s Luxurious (v.Johnson), Dinja een 8-jarige ruin Vita de Lusso (v.Vitalis). “Ik laat niets meer aan het toeval over, ik streef ernaar drie paarden GP-klaar en in vorm te hebben voor Parijs”, aldus Dinja doelgericht.

Drive
Leunus van Lieren schoolde al 47 paarden tot Grand Prix, waarvan zijn amazone Thamar Zweistra er 27 heeft uitgebracht. Zijn waarheid: “Een ruiter wordt alleen een echte ruiter als hij of zij de drive heeft om dat te worden. Een ruiter moet willen, anders wordt het niet wat.” Dat had Tineke Bartels helemaal aan het begin van het trainersseminar al benadrukt: “Ik denk eerlijk gezegd dat sommige van onze ruiters ‘te verwend’ zijn geworden. Wetenschappelijk gezegd: ze hebben de intrinsieke wil niet meer om te verbeteren. De motivatie uit henzelf ontbreekt. Daar mankeert het aan voor meer succes…”

Goed paardrijden
“De hoofdopdracht is zonder meer om iedereen heel goed te leren paardrijden. Of daar dan wedstrijdsucces op volgt, is een afgeleide, maar niet de hoofdvraag”, zei Henk van Bergen. En dat werd met applaus ontvangen! Aan TeamNL trainer Alex van Silfhout de slotconclusie: “Harmonie ontstaat alleen uit het geven van een correcte opleiding. En die correcte opleiding ben je steeds aan het verfijnen. Met impuls en energie. Die heb je nodig!”. Dat benadrukte eerder ook Minderhoud al voor het goede rijden èn topsport. Tineke Bartels, Leunus van Lieren, Marlies van Baalen en Johan Rockx legden het accent op de drive bij de ruiters om verder te komen bij dit doel. Zo was dat ook de hele dag voorgedaan. En die waarheden namen alle aanwezige trainers, juryleden en ruiters mee naar huis. Hopelijk met een persoonlijke drive op weg naar verfijnd rijden met harmonie.

Historie Trainersseminar Dressuur
Wat een geschiedenis heeft het Trainersseminar Dressuur al achter de rug. Het eerste Trainersseminar Dressuur was toen nog een KNF-trainersseminar in 1999 en werd gehouden met hoofdtrainer Johan Hamminga, bondscoach Jürgen Koschel en Peter Murphy met wie Anky van Grunsven al veel werkte. In 2000 kwam het tweede, met Johan Hamminga, bondscoach Bert Rutten en psychologe Dr Ulrike Boon-Thiel. In 2001 was het nog steeds een KNF-seminar met Dr Ulrike Boon-Thiel, Johan Hamminga en oud-bondscoach Henk van Bergen. In 2002 na de fusie tot KNHS werd het eerste KNHS trainersseminar dressuur gehouden met Hamminga en Johann Hinnemann. In 2003 het vijfde met Hamminga en Ellen Bontje. In 2004 met Wim Ernes en Hamminga. Daarna volgden in 2005 Hamminga samen met Tineke Bartels. In 2006 was het seminar opnieuw met Henk van Bergen, Anky van Grunsven, Hamminga, Sjef Janssen, Jan Peeters en Marion Schreuder. In 2007 was het een seminar met Jean Bemelmans, Frenk Jespers, Ben Horsmans en Hamminga. In 2008 was het seminar twee dagen gesplitst in een avond springen met Rob Ehrens en dag dressuur met Coby van Baalen, beide dagen met Hamminga aan hun zijde.

Daarna werd alles vastgelegd op video door Koopmans en zijn er geen seminar-boeken meer verschenen.